Υπάρχει μια φράση που λέει το εξής: «Η επιχειρηματικότητα χωρίς ηθική είναι μια καρικατούρα. Η ηθική χωρίς επιχειρηματικότητα είναι ένα παραμύθι». Ισχύει ωστόσο το προαναφερθέν και, αν ναι, σε τι βαθμό και με ποια αποτελέσματα;

Τι είναι το business ethics όμως; Η επιχειρησιακή ηθική (ή business ethics) είναι η μελέτη κατάλληλων επιχειρηματικών πολιτικών και πρακτικών σχετικά με πιθανά αμφιλεγόμενα ζητήματα, όπως η εταιρική διακυβέρνηση, το εμπόριο και η μετάδοση εμπιστευτικών πληροφοριών, η δωροδοκία, οι διακρίσεις, η εταιρική κοινωνική ευθύνη και οι εμπιστευτικές ευθύνες. Ο νόμος συχνά καθοδηγεί την επιχειρηματική δεοντολογία, ενώ άλλες φορές η επιχειρησιακή ηθική παρέχει ένα βασικό πλαίσιο που οι επιχειρήσεις μπορούν να ακολουθήσουν για να κερδίσουν την αποδοχή των πελατών και των προμηθευτών τους (https://www.investopedia.com/terms/b/business-ethics.asp).

Η επιχειρηματική δεοντολογία εξασφαλίζει ότι υπάρχει ένα απαιτούμενο επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ των πελατών/προμηθευτών και των διαφόρων μορφών συμμετεχόντων στην αγορά με τις επιχειρήσεις. Τέτοιες πρακτικές εξασφαλίζουν ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι λαμβάνουν δίκαιη μεταχείριση.

Η έννοια της επιχειρησιακής ηθικής προέκυψε τη δεκαετία του 1960, καθώς οι επιχειρήσεις ήρθαν σε επαφή με μια ολοένα αυξανόμενη καταναλωτικοκεντρική κοινωνία, η οποία έδειχνε ανησυχίες σχετικά με το περιβάλλον, τις κοινωνικές αιτίες και την εταιρική ευθύνη. Η επιχειρησιακή ηθική υπερβαίνει τον ηθικό κώδικα του σωστού και του λάθους και επιχειρεί να συμβιβάσει τι πρέπει να κάνουν νόμιμα οι επιχειρήσεις σε σχέση με τη διατήρηση ενός ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος έναντι άλλων επιχειρήσεων. Είναι προφανές και κατανοητό πως η ανάγκη ύπαρξης αλλά και ενεργής εφαρμογής της επιχειρησιακής ηθικής άπτεται όλων των επιχειρηματικών λειτουργιών, άμεσων και έμμεσων, και ταυτόχρονα αποτελεί την ασφαλιστική δικλίδα της εύρυθμης απόδοσης της επιχείρησης. Η απόδοση αυτή έχει ως αποδέκτες τους πελάτες της επιχείρησης, τα λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders), την οικονομία, την κοινωνία και φυσικά είναι σε απόλυτη συμφωνία και σύμπνοια με το όραμα, τους στόχους, αλλά και τον κοινωνικό αντίκτυπο (social impact) της επιχείρησης.

Οι επιχειρήσεις εμφανίζουν επιχειρηματική ηθική με διάφορους τρόπους. Οι πλέον αποδεκτοί και αποδεδειγμένα αποτελεσματικοί είναι οι εξής:

1. Ανάπτυξη δεοντολογικών προτύπων

Ένα απαραίτητο πρώτο βήμα για να επισημοποιήσετε τις προσδοκίες σας και να καταστήσετε σαφές ποιες συμπεριφορές είναι και δεν είναι αποδεκτές. Εάν δεν το έχετε κάνει ήδη, δημιουργήστε ένα τμήμα κώδικα δεοντολογίας στο εγχειρίδιο των υπαλλήλων που περιγράφει την ορθή επιχειρηματική συμπεριφορά. Αυτό θα πρέπει να εξαλείψει τυχόν σύγχυση και αμφισημία σχετικά με τις δεοντολογικές πρακτικές της εταιρίας και να κρατήσει τους πάντες στην ίδια σειρά και κοινή πρακτική.

2. Εξασφάλιση της ορθής ηγετικής συμπεριφοράς

Η σωστή συμπεριφορά συχνά φθίνει από πάνω προς τα κάτω μέσα σε έναν οργανισμό. Επομένως είναι ζωτικής σημασίας οι ηγέτες να ενεργούν ενάρετα και να λειτουργούν ως παραδείγματα για το υπόλοιπο προσωπικό. Σε τελική ανάλυση, αν οι διευθυντές επιδεικνύουν αμφισβητήσιμη ηθική συμπεριφορά, γιατί θα πρέπει και το υπόλοιπο εργατικό δυναμικό να ενεργεί με ηθική πεποίθηση; Όταν οι ηγέτες ασκούν αυτό που κηρύττουν και υποστηρίζουν ένα υψηλό επίπεδο δεοντολογίας, το υπόλοιπο προσωπικό έχει ένα θετικό πρότυπο.

3. Επιφύλαξη  στην επιβολή πολιτικών

Το συγκεκριμένο σημείο απαιτεί ρεαλισμό. Δεν θα υποστηρίξουν όλοι και με καθολική αποδοχή  κάθε ηθική προσδοκία στο 100% και οι κανόνες θα ανατραπούν αναπόφευκτα. Είναι σημαντικό να μη γίνει ανεκτή η εν λόγω αρνητική συμπεριφορά και να γίνει σαφές ότι υπάρχουν συνέπειες. Η διαδικασία λογοδοσίας των  υπαλλήλων θα πρέπει να εμποδίζει τη διαιώνιση οποιωνδήποτε δυσάρεστων συμπεριφορών και να τους «πιάσει» πριν ξεφύγουν από τον έλεγχο.

Διαβάστε περισσότερα >>